Hoe CO2-compensatie werkt
Deskundigen twijfelen aan de efficiëntie en effectiviteit van niet-gereguleerde regelingen die reisemissies naar verluidt tenietdoen

Matt Cardy/Getty Images
Jetsetting publieke figuren wiens reiskeuzes forse ecologische voetafdrukken achterlaten, hebben de afgelopen jaren steeds meer kritiek gekregen, met een reeks beroemdheden, royals en politici in de vuurlinie.
Cop26 president Alok Sharma werd genoemd en beschaamd door de Dagelijkse mail vorige maand, toen de krant onthulde dat hij sinds het begin van het jaar naar meer dan 30 landen was gevlogen ter voorbereiding van de klimaattop, die in november in Glasgow plaatsvindt.
In reactie daarop zei een regeringswoordvoerder dat het VK alle CO2-uitstoot die gepaard gaat met het organiseren van het evenement zal compenseren en nauw zal samenwerken met duurzaamheidsexperts om dit mogelijk te maken.
Maar terwijl sommigen beweren dat compenserende regelingen beter zijn dan niets doen, zei: de bewaker ’s Ermine Saner waarschuwen critici dat het vaak ongereguleerde proces frequent flyers in staat stelt hun schuldgevoelens te verzachten en de luchtvaartindustrie te laten groeien.
Inderdaad, zei de Financiële tijden , hebben zorgen over de kwaliteit en integriteit van compensatieregelingen hen geplaagd sinds ze meer dan 20 jaar geleden voor het eerst werden geïntroduceerd.
Wat is compenseren?
Compensatie is het berekenen en compenseren van de hoeveelheid CO2-uitstoot die wordt gegenereerd door activiteiten zoals vliegen in een vliegtuig of het organiseren van een grootschalig evenement.
Zodra een schatting is gemaakt van de hoeveelheid koolstof die door de activiteit wordt geproduceerd, kunnen individuen en organisaties investeren in regelingen die bedoeld zijn om de uitstoot in evenwicht te brengen.
Het planten van bomen en bosbehoud zijn veelvoorkomende voorbeelden, terwijl andere opties investeringen in hernieuwbare energie of in projecten die milieuvriendelijkere landbouwmethoden bevorderen, zijn.
Hoe werkt het?
Zoals het Stockholm Environment Institute's Onderzoek en onderwijs voor koolstofcompensatie (CORE)-initiatief heeft uitgelegd, is CO2-compensatie mogelijk omdat klimaatverandering een niet-gelokaliseerd probleem is. Broeikasgassen verspreiden zich door de atmosfeer, dus het verminderen van deze gassen draagt bij aan de algehele klimaatbescherming.
Dat betekent bijvoorbeeld dat een vlucht die in Europa wordt gemaakt, kan worden gecompenseerd door een totaal niet-verwant programma dat in Amerika wordt uitgevoerd.
CO2-compensatieactiviteiten kunnen CO2-compensatiekredieten opleveren, een overdraagbaar instrument dat is gecertificeerd door regeringen of onafhankelijke certificeringsinstanties om een emissiereductie van één metrische ton CO2 of een equivalente hoeveelheid andere broeikasgassen te vertegenwoordigen, aldus de CORE-website.
De kosten en omvang van compensatieregelingen variëren enorm van project tot project. In juli sloot Shell een deal om het Chinese olie- en gasbedrijf PetroChina te voorzien van een niet nader genoemde hoeveelheid koolstofneutraal vloeibaar aardgas. De theorie is dat het planten van bomen in de Chinese provincie Guizhou de uitstoot van het verbranden van aardgas in kantoren en huizen in het hele land zal tenietdoen, meldde de FT.
Maar Gilles Dufrasne, beleidsmedewerker van de non-profitorganisatie Carbon Market Watch, verwierp het project als de nieuwste poging om fossiele brandstoffen van welke aard dan ook op de markt te brengen als onderdeel van de overgang [naar schone energie].
Ik denk niet dat er zoiets bestaat als een 'koolstofneutrale' fossiele brandstof, het is een beetje een oxymoron, zei hij tegen de krant.
Hoe worden compensatieregelingen geregeld?
Op dit moment is koolstofcompensatie vrijwillig en niet gereguleerd, zei de FT.
De huidige markt voor compensatie werkt in de schaduw, met enkele goede maar veel slechte plannen, waarschuwde voormalig gouverneur van de Bank of England, Mark Carney, nu speciaal VN-gezant voor klimaatactie en financiën. Dat doet echt kwaad, voegde hij eraan toe.
In een poging om de problemen in verband met compensaties aan te pakken, lanceerde Carney vorig jaar de Taskforce on Scaling Voluntary Carbon Markets. De door de particuliere sector geleide taskforce heeft plannen voorgesteld voor een onafhankelijke regelgever van CO2-compensatie.
Deze regelgever zou toezicht houden op wat zou neerkomen op een vrijwillige koolstofmarkt waar koolstofkredieten kunnen worden verhandeld om de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs van 2015 te helpen bereiken.
Maar critici hebben betoogd dat de voorstellen van het lichaam niet ver genoeg gaan in het terugdringen van toekomstige emissies. Greenpeace UK klimaatadviseur Charlie Kronick getweet dat de plannen een handvest van een handelaar waren, geschreven door en voor de bedrijven die vervuiling willen kopen en verkopen, niet verminderen.
En Bloomberg Groen waarschuwde dat het aanmoedigen van de handel in contracten zonder duidelijke regels over wat een hoogwaardige compensatie is en hoe de kredieten moeten worden gebruikt om de totale uitstoot van een bedrijf te verantwoorden, verwoestende gevolgen kan hebben.
Bedrijven zouden twijfelachtige compensaties kunnen gebruiken als een licentie om te blijven vervuilen, wat resulteert in meer CO2-accumulatie in de atmosfeer, aldus de op klimaatverandering gerichte nieuwssite.
Gerenommeerde certificeringen bestaan echter wel. De Gouden standaard werd in 2003 opgericht door het World Wide Fund (WWF) en andere internationale NGO's als een kwaliteitsbenchmark-instrument, en een handvol andere algemeen erkende koolstofcrediterende instanties zijn ook actief op de markt.
En de milieu-impact tot nu toe?
Het berekenen van de effectiviteit van CO2-compensatie is lastig. Een probleem, zoals Bedrade opgemerkt, is dat wetenschappers niet zeker weten hoeveel koolstof er momenteel in de bossen op aarde is opgeslagen. Hoewel satellieten de groei en uitputting van bossen in kaart kunnen brengen, laten ze niet zien of een boom in een bos tien meter hoog of 100 meter hoog is, en dat is een cruciaal onderdeel van klimaatinformatie bij het berekenen van de effectiviteit van koolstofafvang, aldus de site.
Bovendien, als compenserende projecten bijdragen aan verdere koolstofemissies in de atmosfeer - bijvoorbeeld door reizen of transport van hulpbronnen - kunnen de nadelen groter worden dan de voordelen.
Gezien het feit dat tien uur vliegen een ton koolstof aan de atmosfeer kan toevoegen, volgens National Geographic , waar deskundigen het over het algemeen over eens zijn, is dat het in de eerste plaats verminderen van de CO2-uitstoot beter is dan deze met terugwerkende kracht te compenseren.