De moderne romantiek van Simone Rocha
Er loopt een emotionele draad door alles wat de ontwerper maakt
De kenners kunnen de ontwerpen van Simone Rocha vaak en op de meest onverwachte plaatsen lokaliseren. Verstoken van elke uitgesproken branding, zijn Simone-spotters thuis in de kenmerkende silhouetten, details en verzinsels van de Iers-Chinese ontwerper, waaronder trenchcoat-vormen, kunstige handborduursels (bloemblaadjes, strikken, engeltjes en Louise Bourgeois' vormen zijn allemaal te zien ) en jurken met een dirndlrok, sommige met gerimpelde mouwen en brede kragen. Dan zijn er de accessoires van het in Londen gevestigde label: ontwerpen die knikken naar een vintage portemonnee, een lijn van bestverkochte handtassen met frame sluit met een metalen gesp; elders heeft Rocha platte sandalen, pantoffels en kniekousen afgezet met maraboeveren, parels en puntige metalen spikes.
In de aanloop naar het schrijven van dit artikel, terwijl ik door het gangpad van een supermarkt loop, herken ik zowel een pioenroze tafzijden jurk met pofmouwen als een glinsterende haarspeld met bloedrode kristallen als die van Rocha; in een rij om Kew's Royal Botanic Gardens binnen te gaan op een weekend van eind augustus, kies ik een volumineuze zwarte jas met verlaagde schouders en een riem met metalen gesp. De volgende dag tijdens de lunch identificeer ik Patcharavipa Bodiratnangkura's witte zijden brokaat jurk met geschulpte mouwen correct als een Simone Rocha. De Thaise sieradenontwerper ontdekte Rocha's ontwerpen voor het eerst bij de ervaringsgerichte retailer Dover Street Market. Dit najaar kijkt ze naar jurken bezaaid met geborduurde rozenmotieven en een handtas van PVC in de vorm en textuur van een glanzende buitenmaatse parel. Beide zijn items waarvan ze zegt dat ze haar een zelfverzekerd, schattig en onbevreesd gevoel geven.
Adrian Joffe, de president van Comme des Garçons International en Dover Street Market, ontmoette Rocha voor het eerst in 2010, het jaar dat ze afstudeerde aan de Londense kunstacademie Central Saint Martins. Ik voelde meteen dat er gedeelde waarden waren in de manier waarop ze haar werk met heel haar hart en ziel benaderde, zegt hij. Tegenwoordig zijn de ontwerpen van Rocha opgeslagen in de buitenposten van Dover Street Market in Londen, New York en Ginza. Het was een genot om haar te zien groeien en evolueren, zonder compromissen te sluiten en altijd een menselijk verhaal te vertellen dat haar visie en creatie alleen maar verdiept.
Sinds haar debuut op de London Fashion Week in september 2010, heeft Rocha een trouwe en steeds groeiende groep supporters verzameld. Acolieten van het werk van de ontwerpster zijn onder meer Greta Bellamacina: de Britse dichteres en door RADA opgeleide actrice ontdekte Rocha's werk uit de eerste hand tijdens een fotoshoot. Het deed me denken aan naar de kostuumkast gaan op de toneelschool. Na maanden van repetities mocht ik eindelijk het kostuum van het personage dragen en werd ik getransporteerd naar een meer theatrale en koninklijke versie van mezelf. De ontwerpen van Simone hebben dezelfde transportkwaliteit, herinnert Bellamacina zich. Sindsdien heeft ze een crèmekleurige zijden Rocha-jurk met parelstippels gekocht. Ik kocht het toen ik hoogzwanger was en droomde van het moment dat ik het kon aantrekken. De jurken van Simone zijn als erfstukken, ze bevatten een bepaalde romantische energie die tijdloos aanvoelt.
In Manhattan, waar Rocha in 2017 haar eerste boetiek in de Verenigde Staten opende, na de opening van haar outlet in London Mount Street in augustus 2015, geeft schrijver en ervaren Vogue-bijdrager Lynn Yaeger toe dat ze te veel Simones bezit om te tellen. Geborduurde tule jassen en avondjurken behoren tot haar meest gedragen. Ik heb Simone eens verteld dat ik zonder haar ontwerpen niet erg goed gekleed zou zijn, en het is waar, zegt ze. Net als anderen spreekt Yaeger over een sentimenteel aspect aan Rocha's creaties. Er is een zwarte satijnen jas van vorig jaar die een van de weinige dingen was die me opvrolijkten tijdens de pandemische lockdown.
Rocha-ontwerpen met EQ, balancerend tussen artistieke, folkloristische en historische inspiraties: concubines uit de Tang-dynastie, 19e-eeuwse Constable-portretten, hedendaagse danschoreograaf Pina Bausch zijn allemaal inspiratiebronnen, door middel van een verhaal geleid door handwerk en prestigieuze materialen, wat wijst op empathie en een verlangen om contact te maken met de drager. Er is ook een weigering om zich aan vaste kledingregels te houden. Een met de hand geborduurde zijden Simone Rocha-jurk is net zo thuis in een balzaal als op het bovendek van een Londense bus. Het is inderdaad bekend dat de ontwerpster zelf haar mooiste ontwerpen matcht met Nike-sneakers.
Via een videogesprek vanuit haar studio in De Beauvoir Town in Oost-Londen zegt Rocha: Het is iets dat ik alleen ontdekte door mensen die de kleding droegen. Toen ik kleding begon te maken en [voorradig] werd in winkels, hoorde ik van vrouwen dat wanneer ze het dragen, ze het echt voelen. Het geeft ze een gevoel van vrouwelijkheid en kracht. Voor mij is dat het ultieme compliment. Voor mij betekent dat dat het niet wegwerpbaar is, er is iets dat ze willen vasthouden.
In haar werk als ontwerper valt Rocha ook op door het scala aan mensen dat ze kleedt; haar creaties blijken generaties, maten en geslachten aan te trekken. Ik wil nooit dat het wordt beperkt tot een enkelvoudig visioen, zegt ze. Dat is altijd belangrijk voor me geweest, dat het een diverse mix van leeftijd, grootte, nationaliteit kan zijn.
Rocha's inclusieve ontwerpethos wordt weerspiegeld in haar zakelijke opzet. Op haar hoofdkantoor in Londen telt Rocha's team ongeveer 25 leden, verdeeld over een ontwerpatelier en monsterkamers. Ik heb een ongelooflijke meerderheid van het vrouwelijke team om me heen, allemaal verschillende leeftijden, verschillende nationaliteiten. Het zijn allemaal verschillende facetten van vrouwelijkheid en dat is ook iets waar we aan denken in onze output, wanneer we de collectie ontwerpen. Het is echt belangrijk dat we stukken hebben die een echte weerspiegeling zijn van mensen buiten dit gebouw.
Rocha groeide op in Dublin, waar haar vader, de in Hong Kong geboren modeontwerper John Rocha, zijn internationaal geprezen familiebedrijf had gevestigd. John Rocha ging officieel met pensioen na zijn London Fashion Week-show in februari 2014; Rocha's moeder Odette sloot zich vervolgens aan bij de ontluikende zorg van haar dochter. Ik ben erg betrokken bij mijn familie, zegt Rocha vandaag. Ik heb met mijn moeder als partner voor het grootste deel van mijn label gewerkt. We werken samen aan de collecties, de winkels, het product, de distributie. Zij is in hoge mate de ruggengraat en mijn vader is het leidende licht, die ons in de goede richting wijst en ons op de rechte weg houdt.
Na zijn afstuderen aan Dublin's National College of Art and Design - aan de oudste instelling in zijn soort van Ierland, specialiseerde Rocha zich in mode na een jaar multidisciplinaire studies - stak Rocha de Atlantische Oceaan over om stage te lopen in het New York City-atelier van ontwerper Marc Jacobs, voordat hij verhuisde naar Londen, waar ze zich inschreef aan Central Saint Martins' gewaardeerde MA Fashion-graad. Op de Soho-campus van de kunstacademie kreeg Rocha les van wijlen professor Louise Wilson. Het was schrijnend, maar het was ongelooflijk, zegt Rocha over de aanpak van Wilson en het veeleisende curriculum van de cursus. Ik was altijd een slechte leerling geweest en ik vond haar gewoon de meest ongelooflijke opvoeder. Het was echt een voorrecht om een van haar leerlingen te zijn geweest.
Met haar afstudeercollectie Central Saint Martins introduceerde Rocha voor het eerst enkele van haar kenmerkende bloemen. De ontwerper herontdekte mannelijke silhouetten - een jasje met dubbele rij knopen, een traditionele erwtenjas - als vrouwelijke scheidingen, door te werken met zijden tule en delicaat kant. De laatste is sindsdien een specialiteit van Rocha geworden, naast speciaal ontwikkelde stoffen zoals gelamineerde of verfraaide tweeds, wandtapijten en haakwerk. Rocha's werk trok de aandacht van Lulu Kennedy en de ontwerpster maakte haar officiële London Fashion Week-debuut als onderdeel van Kennedy's Fashion East-talentenshow.
Tickets voor Rocha's shows zijn sindsdien zeer gewild geworden, opgevoerd in schitterende Londense bezienswaardigheden, waaronder Goldsmiths' Hall - een monumentaal eeuwenoud gebouw in de City of London - Southwark Cathedral en St James' Lancaster House. De ontwerper produceert twee seizoenscollecties per jaar en schuwt pre-collecties helemaal. Dat voelde voor mij altijd heel goed, zegt Rocha. Er is zoveel handwerk, er is zoveel dat ik goed wil doen. Het kost zes maanden om het goed en bewust te doen.
Haar gerichte aanpak heeft Rocha geliefd gemaakt bij een groot aantal medewerkers. Er zijn samenwerkingen geweest met wereldwijde merken, waaronder de Amerikaanse denimmaker J Brand en, meest recentelijk, bovenkledingspecialist Moncler. Elders is Rocha een ambitieuze samenwerking aangegaan met andere creatievelingen, in samenwerking met fotografen - waaronder Petra Collins, Colin Dodgson en Jackie Nickerson - en blue chip-artiesten zoals Roni Horn. In samenwerking met Louise Bourgeois' Easton Foundation ontwikkelde Rocha spinnenwebachtige prints voor haar AW19-collectie. Ik heb het geluk dat ik met veel verschillende kunstenaars werk, zegt Rocha. In SoHo in New York vervolledigde Rocha het interieur van haar boetiek met een set Bourgeois zeefdrukken, een collage van Robert Rauschenberg en een sculptuur van bijenwas van de Chinese biomediakunstenaar Ren Ri. Wat mij stimuleert, is niet het kopen van kunst, het is het kunnen doen van deze samenwerkingen. Samen werk creëren vind ik spannend.
Bij het ontwerpen heeft Rocha's eigen proces veel gemeen met dat van een beeldhouwer. In plaats van te schetsen, geeft ze er de voorkeur aan om stof direct te draperen, waarbij ze haar materiaal manipuleert om in vormen en vormen op het lichaam te vallen, die vervolgens worden gefotografeerd en bewerkt. Vervolgens tekent ze een patroonsnijder en leden van haar ontwerpteam om haar visie op papier te zetten. Wij werken aan vertalen, legt Rocha uit. Ik wil heel graag deze bolvorm op de heup, hoe kunnen we dat vertalen? Werken we het in met plooien? Of is het allemaal verzameld in een naad? Moeten we een naad aanbrengen? Ik werk op een zeer 3D-manier die behoorlijk collaboratief is.
Na de afsluiting van Londen eind maart, zetten Rocha en haar team hun samenwerking op afstand voort, vanuit huis. De verandering bracht een hernieuwde afhankelijkheid van handwerk met zich mee, waaronder borduren en breien, traditionele vaardigheden die in Rocha's studio groot zijn geschreven. Iedereen moest zijn werk mee naar huis nemen, dus er was enorm veel aandacht voor het werken met onze handen. Het is iets wat we sowieso doen, al onze borduursels worden altijd gedaan met garens en stoffen, en eerst in de hand, legt Rocha uit. Ik voelde me een dirigent, ik deed het op afstand.
Rocha presenteerde haar collectie voor dit najaar tijdens de London Fashion Week in februari, slechts enkele weken voor de nationale lockdown. Haar showdatum viel samen met Storm Ciara die de hoofdstad teisterde. Het voelde zo onheilspellend, herinnert Rocha zich. Het was sowieso een zeer onstuimige verzameling. In haar ontwerpen put Rocha vaak uit overgangsriten (doopsels, eerste communies, bruiloften, begrafenissen) en de rituele borrels die ze markeren. Haar AW20-collectie heeft ook een naam gecontroleerd Ruiters naar de zee , een première werk uit 1904 van de Ierse toneelschrijver John Millington Synge. Het eenakter speelt zich af op het Aran-eiland Irishman en beschrijft de strijd van een gezin met de zee en een moeder die rouwt om de man en zonen die ze in het open water heeft verloren. Het drama gaf vorm aan grof gebreide Aran-truien en ivoorkleurige zijdesatijn met een bijna vloeibare glans, verfijnd met nautische details zoals macramé-nettassen. Er waren op maat gemaakte jasjes versierd met sjerpen en de show eindigde met Simone Rocha-bruiden gesluierd in Chantilly-kant.
Rocha's AW20-ontwerpen komen voor de geest wanneer de ontwerpster uitlegt hoe ze zich kleedde toen ze opgroeide in Dublin, en haar schooluniform mixte met vintage vondsten. Het is altijd die mix geweest van uniformiteit en dingen met een historische referentie of die een leven hebben geleefd, zegt Rocha over een recept dat voor velen onweerstaanbaar is gebleken.
