Bewijst de stijging van 5.000% de noodzaak van prijscontroles voor geneesmiddelen?
De prijzen van medicijnen in Amerika zijn de afgelopen jaren gestegen, ruim voor de algemene inflatie
Fred Tanneau / Getty
Toen een klein farmaceutisch bedrijf dat eigendom was van een voormalige hedgefondsmanager de rechten kocht op een medicijn dat wordt gebruikt door een paar mensen met een aangetast immuunsysteem, wist het waarschijnlijk niet dat het op het punt stond een wereldwijd debat over de prijsstelling van medicijnen te beginnen.
Maar nadat Turing Daraprim had verworven, het enige medicijn dat in de VS wordt verkocht om toxoplasmose te behandelen, en de prijs van $ 13,50 naar $ 750 per behandeling heeft verhoogd, is dat precies wat er gebeurde. Nu heeft een presidentiële koploper beloofd actie te ondernemen en de biotechnologieaandelen trekken zich terug.
Wat is er gebeurd?
Turing Pharmaceuticals, gerund door Martin Shkreli, kocht Daraprim in augustus van de Britse gigant Glaxosmithkline – en verhoogde prompt de prijs met 5.000 procent. Na een publieke verontwaardiging heeft het gezegd dat het het medicijn gratis beschikbaar zal stellen aan kwetsbare, arme patiënten en de algemene prijs zal verlagen, zegt hij. De onafhankelijke , hoewel het de nieuwe kosten nog niet heeft bekendgemaakt.
Een falen van de vrije markt?
Het is ingewikkelder dan dat. In sommige opzichten is dit een mislukking van een markt die niet vrij genoeg is: merkt The Economist op Daraprim niet langer door een octrooi beschermd is en dat de verhoging 'een open uitnodiging voor een concurrent zou moeten zijn om binnen te komen en iets soortgelijks voor minder geld aan te bieden'.
Maar hoewel in theorie iedereen het medicijn kan aanbieden onder de generieke naam pyrimethamine, is de markt voor een nichegeneesmiddel dat wordt aangeboden aan mensen met een zwak immuunsysteem, zoals mensen met hiv, om een relatief zeldzame aandoening te behandelen 'zo klein dat, zelfs tegen de nieuwe prijs , is het misschien niet de moeite waard voor een andere medicijnfabrikant om faciliteiten op te zetten ... en de nodige goedkeuringen te verkrijgen om het te verkopen'.
Dus Turing plukt geen patiënten?
Het is niet zwart-wit, maar zelfs sommige pro-marktcommentatoren vinden dat het te ver ging.
In de kopkolom, de Financiële tijden zegt dat de Daraprim-zaak een voorbeeld is van 'onverdedigbare financialisering van wat een publiek goed zou moeten zijn'. Het zegt dat Shkreli 'een financiële gok heeft gedaan' en hoopt dat de 'relatief kleine markt voor Daraprim en het gebrek aan alternatieven' hem in staat zal stellen 'ongerechtvaardigde monopolierentes' te verkrijgen.
Dit is niet het eerste geval van bedrijven die 'oude, verwaarloosde medicijnen opkopen, vaak voor zeldzame ziekten, en hun prijzen opdrijven'. The Economist citeert schattingen dat de prijzen van geneesmiddelen in de VS sinds 2008 met 127 procent zijn gestegen, vergeleken met een algemene stijging van 11 procent van de consumentenprijzen.
Wat gedaan kan worden?
Een optie is natuurlijk directe prijscontroles, en er zijn er velen die zulke strenge maatregelen zouden steunen.
Een meer gematigde manier van ingrijpen werd uitgestippeld door Hilary Clinton, Democratische presidentiële koploper, die suggereerde dat de openbare ziektekostenverzekeraar van de regering over prijzen moest onderhandelen met farmaceutische bedrijven. Dit is wat de NHS in het VK doet en hoewel de prijzen van medicijnen nog steeds stijgen, doen ze dit niet in dezelfde mate. Daraprim wordt hier bijvoorbeeld nog steeds door GSK verkocht voor ongeveer £ 13 voor een kuur van 30 tabletten. Maar de stap zou niet populair zijn bij farmaceutische bedrijven of hun geldschieters: het voorstel van Clinton deed biotech-aandelen kelderen.
Anderen beweren dat het probleem niet te weinig regelgeving is, maar te veel. Paul Howard, senior fellow en directeur gezondheidsbeleid aan het Manhattan Institute, schrijft in de: New York Times dat prijscontroles alleen 'innovatie temperen' en 'de ziekste patiënten pijn doen' – en dat in plaats daarvan de drugscontroleprocessen moeten worden geliberaliseerd om medicijnen sneller en goedkoper uit te krijgen.
