Israël kondigt plannen aan om Al Jazeera-kantoren te sluiten
Minister van Communicatie beschuldigt netwerk van steun aan terrorisme en zegt 'democratie heeft grenzen'
Franck Fife/Getty Images
Israël heeft plannen aangekondigd om media-inloggegevens van Al Jazeera-journalisten die binnen zijn grenzen werken in te trekken en de kantoren van het netwerk in Jeruzalem te sluiten.
Bij de aankondiging van de stap beschuldigde de minister van Communicatie, Ayoub Kara, het in Doha gevestigde netwerk van het ondersteunen van terrorisme en het aanzetten tot geweld.
Al Jazeera ontkent de beschuldigingen en zegt dat er geen bewijs is geleverd om ze te ondersteunen.
De actie is gericht op de Arabische en Engelse zenders van het netwerk in Israël, maar heeft geen gevolgen voor de kantoren in de Palestijnse gebieden van Gaza en de bezette stad Ramallah op de Westelijke Jordaanoever.
Er is geen tijdschema voor de maatregelen gegeven. Reuters meldt dat er wetgeving moet worden aangenomen om de meeste voorstellen uit te voeren.
In juni verbrak een groep Golfstaten de diplomatieke en transportbanden met de Qatarese regering, die Al Jazeera financiert, en eiste dat zij de omroep zou sluiten.
Het is al geblokkeerd in de Verenigde Arabische Emiraten, Egypte, Bahrein en Saoedi-Arabië, dat samen met Jordanië ook de lokale kantoren van het netwerk heeft gesloten.
Israël beschuldigt Al Jazeera al lang van vooringenomenheid in zijn berichtgeving over het Israëlisch-Palestijnse conflict.
Volgens de Financiële tijden , is de omroep de belangrijkste buitenlandse donor voor economische en humanitaire projecten in de Gazastrook, die wordt geregeerd door de Palestijnse militante groep Hamas.
'De critici van het netwerk zeggen dat de Arabisch-talige zender een propagandamiddel is dat wordt gebruikt om de standpunten van islamistische groeperingen, zoals Hamas, naar buiten te brengen', meldt de FT, 'maar Al Jazeera houdt vol dat het redactionele onafhankelijkheid heeft.'
De Israëlische president Benjamin Netanyahu dreigde vorige maand het netwerk uit te zetten vanwege de berichtgeving over geweld op de locatie van de Al-Aqsa-moskee in de oude stad van Jeruzalem. Al Jazeera zei dat het 'alle noodzakelijke juridische maatregelen zou nemen [als Israël] handelt naar zijn dreiging' Jeruzalem Post rapporten.
Walid Omary, hoofd van het bureau van Al Jazeera in Jeruzalem, schreef in Haaretz dat de 'samenzwering van Netanyahu met zijn Arabische autocratische buren er geen twijfel over laat bestaan dat vrije onafhankelijke media en waarheid klaar staan om te worden opgeofferd als bijkomende schade in de machtspolitiek van de regio'.
Ook mensenrechtenorganisaties en mediaorganisaties hebben de geplande sluiting veroordeeld.
'De wet wijzigen om een mediaorganisatie om politieke redenen te sluiten, is een glibberige helling', aldus de Foreign Press Association.
De stap van Israël om AlJazeera rechtstreeks uit het Saoedische/VAE/Egypte draaiboek te blokkeren - zo'n laffe censuur weerspiegelt de groeiende intolerantie voor kritiek
— Omar Shakir (@OmarSShakir) 6 augustus 2017
Aidan White, directeur van het in Londen gevestigde Ethical Journalism Network, noemde de stap 'een frontale aanval' op de persvrijheid.
'Het is een schokkende uitspraak en het ondermijnt volledig de beweringen van Israël om de enige democratie in de regio te zijn', zei hij.
Saudi-Arabië geeft zwarte lijst van 'terroristische' Qatar vrij
26 juli
Saoedi-Arabië heeft de namen vrijgegeven van 18 bedrijven en personen die volgens haar banden hebben met Qatar en terrorisme.
De verhuizing komt te midden van een zes weken durende economische blokkade van het koninkrijk, wat bijdraagt aan de diplomatieke crisis in de regio.
Sheikh Saif bin Ahmed Al Thani, communicatiedirecteur van Qatar, zei dat de zwarte lijst feitelijk geen basis had.
Hij voegde eraan toe: 'Het komt als een teleurstellende verrassing dat de blokkerende landen dit verhaal nog steeds volgen als onderdeel van hun lastercampagne tegen Qatar.'
In juni dienden Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein en Egypte Qatar met een lijst van dertien punten, waaronder het verbreken van de banden met Iran en het sluiten van het televisiestation Al Jazeera.
Doha verwierp de 13 punten ultimatum als een belediging van zijn soevereiniteit.
Een documentaire over Sky News Arabia brengt vanavond ook Qatar in verband met terrorisme. Qatar...The Road to Manhattan onderzoekt de relatie tussen het land en Khalid Sheikh Mohammad, genoemd als een van de sleutelfiguren bij de aanslagen op het World Trade Center in 2001, meldt het in Dubai gevestigde Gulf News .
Hoewel er weinig details over de documentaire zijn vrijgegeven, hebben rapporten ervan aanleiding gegeven tot beschuldigingen van hypocrisie, zegt de Washington Post .
Velen 'wezen erop dat Saoedi-Arabië en de VAE zijn beschuldigd van hun eigen banden met de aanslagen van 9/11', zegt de krant. 'Met name van de 19 kapers die deelnamen aan de terroristische aanslagen, waren er twee uit de VAE en 15 uit Saoedi-Arabië. Geen van hen was Qatarees.'
Waarom de Golfstaten zich tegen Qatar hebben gekeerd?
6 juni
Saoedi-Arabië, Egypte, Bahrein, de Verenigde Arabische Emiraten, Libië en Jemen hebben de diplomatieke banden met hun buurland Qatar verbroken.
Alle zes landen hebben Qatar Airways-vliegtuigen de toegang tot hun luchtruim ontzegd en luchtvaartmaatschappijen in de Golf, waaronder Emirates en Etihad, hebben vluchten van en naar Qatar opgeschort.
Een officiële verklaring van Saoedi-Arabië op maandag begon de actie, waarbij het koninkrijk een waslijst aan grieven tegen het schiereiland gaf en beweerde dat Qatar terrorisme in de Golfregio financiert en onrust voedt.
Qatarezen kregen het bevel om Saoedi-Arabië te verlaten en de land- en zeeroutes tussen de twee landen werden afgesloten.
Bahrein en de Verenigde Arabische Emiraten volgden, waardoor Qatar aan alle kanten werd afgesloten - een gevaarlijke positie voor een klein maar gasrijk land dat afhankelijk is van geïmporteerd voedsel.
Vluchten tussen onaangetaste landen die een tussenstop hebben in Doha, een belangrijk knooppunt voor internationale vluchtverbindingen, gaan door, hoewel passagiers langere reistijden hebben omdat routes worden aangepast om het verboden luchtruim te vermijden.
Mensen in Qatar, waar het WK voetbal in 2022 wordt gehouden, zijn massaal naar supermarkten gestroomd om voedsel in te slaan.
Qatar van zijn kant zegt dat de beschuldigingen dat het terrorisme steunt 'ongegrond' zijn en dat de reactie van zijn buren 'onterecht' is. Het heeft ook het aanbod van Koeweit om te bemiddelen bij gesprekken toegejuicht.
Waarom gebeurt dit nu?
De spanningen nemen al jaren toe, vooral over de banden van Qatar met islamitische groeperingen en met Iran, de regionale rivaal van Saudi-Arabië, zegt de BBC .
Verschillende analisten hebben gespeculeerd dat de toespraak van de Amerikaanse president Donald Trump in Riyad vorige maand, waarin hij Irans 'roekeloze streven naar conflict en terreur' veroordeelde, Saoedi-Arabië en zijn bondgenoten misschien heeft aangemoedigd om Qatar ter verantwoording te roepen over zijn vermeende banden met Iran.
In dezelfde week als de toespraak van Trump publiceerde de website van het Qatar News Agency opruiende opmerkingen van de Qatarese heerser Sheikh Tamim bin Hamad al-Thani die kritiek had op Saoedi-Arabië en Iran steunde.
Binnen enkele minuten hadden regionale nieuwszenders de opmerkingen gegrepen, wat tot verontwaardiging leidde in de Golfstaten.
De citaten waren nep en werden door hackers op de nieuwssite geplaatst - hoewel dat vreemd genoeg niet relevant was, schrijft dr. David Roberts voor de BBC .
Echt of nep, 'deze opmerkingen gaven gewoon hardop uit wat velen lang hebben begrepen als de ware beleidsstandpunten van Qatar', zegt hij.
Wat is de politieke achtergrond?
Met zijn enorme aardgasreserves als hefboom wil Qatar graag een belangrijke speler in de regio worden en is het niet al te kieskeurig over wie het voor de rechter wil brengen om die ambities te verwezenlijken, en reikt het iedereen aan, van Tokio tot de Taliban.
Naburige Golfstaten beschouwen het land al lang als 'een irritante regionale non-conformist', waarvan wordt aangenomen dat het van beide kanten speelt in zijn poging om een niche te creëren als bemiddelaar tussen de sjiitische en soennitische takken van de islam, zegt de Financiële tijden . Saoedi-Arabië wordt geregeerd door een soennitische monarchie, terwijl Iran overwegend sjiitisch is.
Ondanks de aanwezigheid van 1.000 Qatarese troepen in de door Saudi-Arabië geleide coalitie om de sjiitische Houthi-rebellen uit Jemen te verdrijven, beschuldigt Saudi-Arabië Doha ervan ook geheime steun te verlenen aan de militiestrijders, die worden gesteund door Iran.
Het is deze band met Iran die vooral de soennitische Golfstaten verergert. In april is de Financiële tijden meldde dat Doha zijn buren woedend had gemaakt door een enorm losgeld te betalen aan Iraanse veiligheidsfunctionarissen om de vrijlating te bewerkstelligen van 26 Qatarese royals die in 2015 door een door Teheran gesteunde militie in Irak waren ontvoerd.
Ambtenaren die bij de deal betrokken waren, zeiden dat Qatar ermee instemde Iran en zijn gelieerde milities $ 700 miljoen (£ 543 miljoen) te betalen. Nog eens $ 200 miljoen (£ 155 miljoen) werd gebruikt om de vrijlating te verzekeren van ongeveer 50 sjiitische gijzelaars die worden vastgehouden door de radicale soennitische groep Tahrir al-Sham, de Syrische zijtak van al-Qaeda.
Al met al zou Qatar $ 1 miljard (780 miljoen) hebben overhandigd aan 'twee van de meest op de zwarte lijst geplaatste strijdkrachten van het Midden-Oosten', zegt de FT, 'een al-Qaeda-filiaal dat vecht in Syrië en Iraanse veiligheidsfunctionarissen'.
Wat zal er daarna gebeuren?
De toenemende vijandigheid zou 'verstrekkende gevolgen' kunnen hebben voor het buitenlands beleid van de VS, zegt De Atlantische Oceaan .
In dezelfde toespraak waarin hij Iran veroordeelde, verwees Trump naar Qatar - de thuisbasis van een Amerikaanse militaire basis die werd gebruikt om luchtaanvallen op de Islamitische Staat uit te voeren - als een 'cruciale strategische partner' in de strijd tegen het terrorisme.
Washington zal de situatie nauwlettend volgen. Staatssecretaris Rex Tillerson, die momenteel Australië bezoekt, beperkte zich voorlopig tot het aansporen van de betrokken partijen om 'samen om de tafel te gaan zitten en deze verschillen aan te pakken'.
Een snelle oplossing en terugkeer naar de status-quo is echter niet wat de Golfstaten in gedachten hebben, zegt Midden-Oosten Eye's David Hearst.
Zo'n soepel gecoördineerde reactie van de Golfbondgenoten laat er geen twijfel over bestaan dat dit een 'aanval met voorbedachten rade' was, bedoeld om de meest lastige buur in toom te houden, voegt hij eraan toe: 'Het ziet ernaar uit dat het doel van deze vooraf geplande campagne een regimeverandering in Qatar is. .'
Of de heersende elite aan de macht kan blijven of niet, Doha heeft weinig andere opties dan gehoorzaamheid aan de eisen van zijn buren, schrijft Roberts op de BBC. 'Het lijkt erop dat de tijd van de individualistische buitenlandse politiek van Qatar voorbij is.'
