Pasen in Syrië: niet alleen christenen lijden
Kim Kardashian richt zich op Kessab: maar Syriërs van alle religies lijden onder Assad
ALS #SaveKessab iets naar voren heeft gebracht over het mediadiscours rond de Syrische burgeroorlog, dan is het dat bedreigingen voor de christelijke minderheden in het land, zelfs als ze overdreven zijn, nu meer aandacht krijgen dan de massale slachting van moslims.
De dubieuze wereldwijde mediacampagne, opgepikt door niemand minder dan de Amerikaans-Armeense televisieberoemdheid Kim Kardashian, had tot doel het bewustzijn te vergroten van wat werd aangeprezen als een mogelijke 'tweede Armeense genocide' nadat rebellen en jihadistische groeperingen de noordelijke Syrische badplaats in de bergen hadden veroverd. Kessab, waar de christelijke gemeenschap een historische aanwezigheid heeft gehad.
Gelukkig bleek de daaruit voortvloeiende wereldwijde hype te zijn grondig misplaatst , maar niet voordat de verontwaardiging werd gewekt door foto's van Armeniërs in Kessab die worden onthoofd en geëxecuteerd - een razernij die snel wegebde toen bleek dat het eigenlijk beelden waren van moslims die elders in Syrië werden vermoord. O de ironie.
Blijkbaar hebben vatbommen en luchtaanvallen op moslimgebieden tegenwoordig niets meer over ontvoerde nonnen en de gedwongen verplaatsing van Armeniërs, alsof honderden mensen van alle religies niet ook verdwenen zijn om nooit meer iets van te horen, alsof andere ook steden en dorpen worden niet van hun inwoners ontdaan. Waar is hun Kardashiaanse cheerleader?
Het lijkt erop dat wanneer er slechte dingen gebeuren met christenen in Syrië, het groot nieuws is, maar wanneer dezelfde dingen gebeuren met moslims, worden de incidenten gereduceerd tot een regel in een krantenartikel.
De recente koelbloedige moord op een dappere en vriendelijke in Nederland geboren jezuïetenpriester - pater Francis Van der Lugt - in de bevochten oude stad Homs werd terecht over de hele wereld gevoeld. Maar hoeveel miskende moslimhelden heeft Syrië de afgelopen jaren verloren waar we niets van weten?
Een deel hiervan komt neer op de grillige nieuwsconsument van wie na drie jaar niet meer kan worden verwacht dat hij zich met elke wending van het conflict bezighoudt of zich bekommert. Hoe deprimerend het ook is, de dagelijkse sleur van oorlog is op zich niet langer nieuwswaardig en verslaggevers moeten verhalen vinden die een speciale weerklank hebben bij hun thuispubliek.
Het andere deel komt echter neer op de obsessie van de westerse wereld met de christenen in het Midden-Oosten.
Door sommigen beschouwd als het meer acceptabele, redelijke gezicht van de Arabische wereld, houdt het verhaal van 'christenen in gevaar' een oneindige fascinatie voor Europeanen en Amerikanen.
Deze vooringenomenheid in de berichtgeving gaat niet speciaal over het feit dat ze een minderheid zijn: de Koerden van Syrië, de Mandeeërs van Irak, de Nubiërs van Egypte enzovoort krijgen zelden dezelfde zendtijd. Het heeft meer te maken met een onderliggende racistische veronderstelling dat christenen niet echt deel uitmaken van het Midden-Oosten, dat deze schijnbaar westers vriendelijke religieuze groep op de een of andere manier apart staat van anderen in het gebied.
Voor degenen die de oude geschiedenis van de diverse gemeenschap niet kennen of de mate van integratie en coëxistentie in zoveel landen in het Midden-Oosten niet hebben gezien, moet het moeilijk te begrijpen zijn waarom christenen zouden willen blijven wonen in een regio die steeds meer geassocieerd wordt met met kreten van Allahu Akbar , autobommen en jihad.
Het meest extreme voorbeeld is Irak, waar de christelijke bevolking van het land door sektarisch geweld is afgenomen van een miljoen tot een paar honderdduizend. Ondertussen is het land veel kleiner Yazidi- en Mandean-gemeenschappen ondergaan een soortgelijk lot , maar tot minder verontwaardiging.
In Syrië zijn er, ondanks een groot aantal verhalen over de potentiële dreiging voor christenen, verrassend weinig aanvallen die specifiek gericht zijn op de aanhangers van de religie, hoewel Raqqa - momenteel gecontroleerd door de harde lijn Islamitische Staat van Irak en Groot-Syrië (ISIS) - is een opvallende uitzondering.
Van velen binnen de christelijke gemeenschap wordt aangenomen dat ze president Bashar Assad steunen, en toch is er vermoedelijk om die reden geen vergelijkbare aandacht voor de benarde situatie van de Alawitische gemeenschap van het land, die net zo wordt beschimpt als christenen door extremistische soennitische groeperingen.
Een groot deel van het Midden-Oosten maakt momenteel een donkere en moeilijke tijd door. Het risico ligt niet per se voor de christenen, maar voor de religieuze lappendeken waarvan zij een integraal onderdeel zijn. Helaas, zelfs als geweld dat specifiek gericht is op hun gemeenschap in de meeste landen niet toeneemt, is de angst voor toekomstige aanslagen dat wel, wat sommigen ertoe aanzet om ofwel naar meer religieus homogene gebieden te verhuizen of anders de regio te verlaten.
Nu Pasen nadert, rouwen we terecht om deze degradatie van diversiteit, een enorm verlies voor het Midden-Oosten. Maar om een verhaal te creëren dat christenen het enige doelwit zijn van een specifieke dreiging is - althans voorlopig - verre van juist, en dient alleen om het lijden te kleineren dat mensen van alle geloofsovertuigingen in dit deel van de wereld wordt aangedaan.
