Koerden te hulp: dit is wat het Westen in ruil daarvoor moet doen
Als we willen dat Koerden optreden als onze 'laarzen op de grond' tegen IS, kunnen er geen gebroken beloften meer zijn
RICK FINDLER/AFP/Getty Images
De opmars van strijders van de Islamitische Staat in Irak en Syrië heeft de Koerden in de schijnwerpers gezet, en in het bijzonder de semi-autonome regionale regering van Koerdistan in Noord-Irak.
De strijders van de bijna 300.000 man sterke Koerdische militie, de pesh merga, worden uitgenodigd om bijna een half miljoen vluchtelingen in het noorden te beschermen (sommigen van hen Yezidi's, velen niet), de Mosul-dam te redden, Mosul zelf te bevrijden en inderdaad in het algemeen te verslaan de fanatici van IS.
In feite moeten ze 'de laarzen op de grond' zijn voor president Obama en premier Cameron, die beiden hopen IS te verslaan zonder hun eigen troepen op het spel te zetten.
De KRG moet ook helpen de eigen strijdkrachten van de Iraakse regering te stimuleren en ervoor te zorgen dat de nieuwe coalitie onder Haider al-Abadi greep krijgt op de zaken in Bagdad en Irak als één land bijeenhoudt.
Het is een hele opgave voor de Koerden, vooral gezien hun recente geschiedenis, die hen aan het einde heeft gebracht van zuiveringen, discriminatie en bloedbaden in drie van de vier landen die hun belangrijkste bevolkingscentra zijn: Turkije, Irak en Syrië. .
In de afgelopen eeuw zijn de Koerden het slachtoffer geweest van verwaarlozing, gebroken beloften en puur cynisch opportunisme van zowel regionale als mondiale machten, waaronder de VS en het VK.
De crisis veroorzaakt door het uiteenvallen van Syrië en de opmars van IS zet de Koerdische kwestie weer op de agenda. En de Koerdische kwestie verdient een blijvend en eerlijk antwoord.
De vraag wie de Koerden zijn en waar en hoe ze hun eigen zaken moeten kunnen regelen, is ongeveer zo oud als de opgetekende geschiedenis zelf. Telkens als ik bericht uit Koerdistan, kwamen de kopschrijvers met dezelfde oude clichés: dat ze de grootste nationale groepering zonder staat zijn, dat 'de Koerd geen andere vriend heeft dan de bergen'.
Vandaag zijn er wereldwijd ongeveer 35 miljoen Koerden, waaronder een diaspora van ongeveer drie miljoen, waarvan een belangrijk onderdeel in Londen is gevestigd. De taalgroepering is over het algemeen Perzisch, en de meerderheid is moslim, met minderheden die verschillende sekten van de islam en religies omarmen, zoals het yazidisme, met een paar christenen onder hen.
De beroemdste Koerd in de middeleeuwse geschiedenis was Saladin, die Jeruzalem heroverde in 1187. Zijn moeder was Koerdisch en kroniekschrijvers noemden hem 'Saladin de Koerd'. Interessant is dat hij een van de weinige Arabieren is – zijn vader was een Arabier – die een vuist maakte om de Arabische volkeren te verenigen.
Het moderne verraad van de Koerden dateert van een eeuw geleden. Hoewel het Koerdische Hamidye-regiment in de Eerste Wereldoorlog met onderscheiding voor het Ottomaanse Rijk heeft gevochten, werden honderdduizenden Koerden etnisch gezuiverd uit de oostelijke Turkse steden Erzurum en Bitlis - een proces dat alleen geëvenaard werd door de zuivering van de Armeniërs.
Aan het einde van de oorlog eisten de Armeniërs en Koerden hun eigen staat op, of tenminste autonomie. In een hal van de beroemde porseleinfabriek in de Parijse voorstad Sevres sloten de mogendheden een verdrag op, dat de vestiging van een Koerdistan staatje op Turks grondgebied mogelijk maakte.
Maar het Verdrag van Sèvres van 1920 bleek nog fragieler dan het gelijknamige porselein: het werd nooit uitgevoerd. In plaats daarvan vestigden de Koerden zich ofwel in Oost-Turkije of over de grens in Noord-Irak, waarbij geen van beide regeringen hun culturele erfgoed erkende.
De afgelopen 50 jaar hebben Turkse regeringen aan beide kanten gevochten tegen Koerdische opstandelingen van de Koerdische Arbeiderspartij, de PKK, met beschuldigingen van bloedbad, marteling en verdrijving. Een tijdlang was het Koerdisch dialect verboden, hoewel ten minste 20 procent van de Turkse bevolking Koerdisch is, en Koerden werden ofwel 'Berg-Turken' of 'Oost-Turken' genoemd.
Er zou nog erger gebeuren in het Baath-Irak. In 1970 maakten de Koerdische partijen aanspraak op belangen in Kirkuk, een van de oudste en grootste gevestigde olieregio's van Irak (en die de Koerdische pesh merga vandaag verdedigen tegen IS-troepen). Vervolgens moedigde de oorlog tussen Iran en Irak van 1980-88 de Koerdische leiders aan om de vlag van rebellie tegen Saddams Bagdad te hijsen.
Saddam nam wraak met een reeks 'anfal'-campagnes (oorlogsbuit) waarbij chemische wapens werden gebruikt. In maart 1988 werden 5.000 Koerden in en rond het dorp Halabja vergast met chloor- en mosterdgas. Een deel van de PKK-leiding vluchtte naar Londen.
De Koerden kwamen in opstand in maart 1991 in de nasleep van Saddams nederlaag in Koeweit in Operatie Desert Storm. Saddam reageerde door meer dan 1,5 miljoen mensen te dwingen naar Turkije te vluchten, terwijl er onderweg zo'n 20.000 stierven.
Maar 1991 bleek een grote kans. Op 5 april 1991 eiste resolutie 688 van de VN-Veiligheidsraad humanitaire toegang tot de Koerdische vluchtelingen en Koerden die zich nog in Noord-Irak bevinden. Het hielp bij het instellen van de no-fly zones in het noorden en zuiden van Irak. Het belangrijkste is dat het het eerste document in de geschiedenis van de VN is waarin de Koerden of Koerdische volkeren bij naam worden genoemd.
Dit maakte een jaar later – mei 1992 – de weg vrij voor de erkenning van een regionale Koerdische regering, niet in de laatste plaats door Bagdad. Maar dat is de onstuimige aard van het Koerdische tribalisme, de belangrijkste leiders begonnen elkaar te bevechten.
De Patriottische Unie van Koerdistan van de Talibani-clan kreeg steun van Iran. Verbazingwekkend genoeg wendde Massoud Barzani van de Koerdische Democratische Partij (KDP) zich tot Saddam Hoessein, de voormalige onderdrukker van zijn volk, voor gewapende back-up tegen zijn rivaal.
Vandaag is Massoud Barzani voorzitter van de KRG. Hij is een beetje een ruwe en bereidwillige moderniseerder geweest, die aan de ene kant echt democratische instellingen invoerde, maar beschuldigd werd van laksheid ten aanzien van politieke corruptie. Zijn mede-stamleiders hebben geprofiteerd van een reeks activiteiten, waaronder zeer lucratieve oliesmokkel naar Turkije. Er zijn ook beschuldigingen van censuur, die leidde tot de dood van een onderzoeksjournalist.
Nu worden de KRG en haar pesh merga-troepen gevraagd om de frontlinie te bemannen tegen de soennitische fanatici van IS. Dit vraagt veel van twee instellingen die, hoewel niet zo fragiel als het porselein van Sevres, veel hulp nodig hebben om niet in te storten.
De pesh merga, tussen de 275.000 en 300.000 man sterk, zijn tribaal verdeeld volgens hun oorsprong. Terwijl Syrisch-Koerdische troepen de Yezidi's hielpen berg Sinjar , waren het Turks-Koerdische troepen die opkwamen om Kirkuk te beschermen. In afgelegen delen van de bergen kunnen Koerden uit de ene vallei nauwelijks het dialect van die in een naburige vallei verstaan.
Ze zijn momenteel uitgerust met lichte wapens uit het Sovjettijdperk, waaronder een paar draagbare raketten en wat artillerie. Maar hun vijanden in IS hebben Amerikaanse M1 Abrams-tanks, moderne artillerie en raketten, allemaal gestolen van vluchtende Iraakse nationale legereenheden. Het is daarom van essentieel belang dat de pesh merga opnieuw worden bewapend en getraind.
Belangrijker is dat de Koerden het verdienen om een deel van de erkenning te krijgen die hen werd ontzegd bij het mislukte Verdrag van Sevres - een volledig gegarandeerde autonomie binnen de Iraakse federatie, onderschreven door een verdrag en een VN-garantie.
Dit is zeker een kwestie van principe, die het soort pragmatische zin heeft dat zelfs Barack Obama en David Cameron zouden kunnen waarderen. Maar als ik Koerdisch was, zou ik de vriendschap van de bergen nog niet opgeven.
