Azura Selous: een met sterren bezaaide Tanzaniaanse safari
Leeuwen, luipaarden en een prachtige nachthemel in een wildpark zo groot als Zwitserland
Binnen een uur na de landing in het zuiden van Tanzania, had ik niet minder dan zes dieren ontmoet die, als ze een halve kans hadden gehad, me als lunch zouden hebben gehad.
Gasten krijgen meestal een meer geleidelijke introductie tot Azura Selous, maar Joseph Kayoka, onze gids, stond te popelen om de bush in te gaan. Er was een luipaard waargenomen in de buurt van de landingsbaan, en als we onze kans nu zouden missen, zouden we de komende vier dagen kunnen besteden aan het proberen (en mogelijk falen) om het op te sporen.
Het ongrijpbare luipaard is misschien verantwoordelijk voor meer teleurgestelde safarigangers dan enig ander dier. Zelfs in kleine, omheinde parken hebben ze de neiging weg te glijden in het kreupelhout lang voordat menselijke ogen ze kunnen onderscheiden. Hier in de Selous, een open wildreservaat ter grootte van Zwitserland, zullen de meesten hun hele leven ongezien door de bezoekers leven.
Joseph had echter een gedienstige uitzondering gevonden: een vierjarige man die in een lang grasveld lag te dommelen, die zijn hoofd ophief voor de camera toen we dichterbij kwamen. Zijn ogen, zacht en soulvol, gloeiden helderblauw in het schemerlicht. De vier leeuwen die we op de terugweg naar de lodge passeerden, en de twee meter lange krokodil die we vlak daarna zagen, waren bijna een anticlimax.
Het was de perfecte start van een safari, maar in werkelijkheid ook een bedrieglijke. De komende drie dagen zouden er momenten zijn waarop de Selous ons - of liever Joseph - hard zouden laten werken voordat ze zijn overvloed zouden opleveren.
Het park, genoemd naar Frederick Courteney Selous, een Britse soldaat en baanbrekend natuurbeschermer, is een van de oudste en grootste in Afrika. De 20.000 vierkante mijl grasland, bos, zandheuvels en moerassige valleien bieden een ongewoon divers scala aan habitats - en een laatste rustplaats voor Selous, die daar stierf in een schermutseling met Duitse troepen tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Gamedrives hier doorkruisen een verbijsterende verscheidenheid aan terreinen, sommige leerboek Afrika - acaciabomen en gouden vlaktes - andere doen denken aan Italiaanse olijfgaarden of zelfs Engelse bossen. De grote beesten zijn een bonus, maar het Tanzaniaanse landschap is een trekpleister op zich als de dieren niet meewerken.
In feite voelde een ochtend die doorgebracht werd met het vruchteloos achtervolgen van een olifant, minder als een mislukking dan als een kans voor Joseph om het volledige scala van zijn volgtechnieken te demonstreren. Van tijd tot tijd sprong hij uit de Land Rover met open zijkanten om een voetafdruk of stapel mest te onderzoeken en hun versheid te beoordelen.
Het meest veelbelovende spoor was het minst voor de hand liggend: een slanke klimplantbegonia die in dichte vegetatie lag. Ik zou het nooit hebben opgemerkt als Joseph niet over het bedauwde gras was gerend om het gerafelde uiteinde te bekijken. Een olifant had erop gekauwd, en onlangs, zei hij. Hij stuurde de auto van de baan en reed pal naar het westen: in het koele uur of twee na zonsopgang lopen olifanten graag met de zon achter zich om hun oren te verwarmen.
Toen we glooiende heuvels en rotspartijen beklommen, beekjes overstaken en door dicht struikgewas trokken, had ik het gevoel alsof we op onbekend terrein waren beland, een nieuw Eden verguld door het ochtendlicht.
Al snel blokkeerde een dicht stuk bos onze westelijke route, maar Joseph reed tussen de bomen door en stopte zo nu en dan om met zijn kapmes takken af te hakken en de auto door onwaarschijnlijk kleine gaten te slepen. We slenterden een steile oever af en onze aankomst wierp een zwerm libellen op van de drassige bosbodem. Ze bleven even hangen, een glinsterende wolk van smaragd die in stralen gouden zonlicht te voorschijn kwam, en toen waren ze weg.
En nog waren er geen olifanten. Het zijn misschien wel de grootste landdieren ter wereld, met een gewicht van zes ton, maar we konden er nergens een vinden.
Josephs vaardigheid en geduld werden de volgende ochtend beloond toen hij door een droge rivierbedding met wilde jasmijn reed. Hij stopte plotseling en wees naar waar, komisch hoog op de oever boven ons, een stierolifant stokstijf stond, omringd door gebladerte, in de hoop dat we hem misschien niet hadden opgemerkt.
We reden de rivierbedding uit, rond het lint van bomen en vonden hem aan de andere kant, zich een weg banend door een mondvol bladeren. Hij was echter niet in de stemming om bezoek te ontvangen. Terwijl hij met zijn oren klapperde en heen en weer wiegde, verklaarden we onze olifantenopsporingsmissie een succes en sloegen we ons terug.
De ontmoeting stond de volgende ochtend nog steeds hoog in het vaandel, toen we te voet vertrokken, zonder de bescherming van de 4x4. Een wandelsafari, zei Joseph, zou ons dichter bij de flora en fauna van de Selous brengen. Het zou het natuurlijk ook dichter bij ons brengen.
Er zijn natuurlijke waarschuwingssignalen om op te letten. Girafpoep zal bijvoorbeeld niet alleen het geslacht van de maker onthullen (het mannelijke product is aan één kant gericht, het vrouwtje aan beide kanten), maar mogelijk ook de locatie van roofdieren. Een keurige stapel uitwerpselen duidt op een vrije giraf; een verspreid spoor verraadt een dier tijdens de vlucht. Volg de broodkruimels en je zou oog in oog kunnen komen te staan met waar het ook voor op de vlucht was.
Vergezeld door Joseph, gewapend met 20 jaar leidende ervaring, en een ranger, gewapend met een geweer en genaamd Goodluck, waren we in veilige handen. Maar toch voelde ik een rilling toen we paden kruisten met een hyena en toen, onder een boom, het verse scheenbeen van een impala vonden, die door een luipaard van zijn zitstok in het bladerdak erboven was gevallen.
Zelfs het alledaagse kan opmerkelijk zijn. Op een gegeven moment wees Joseph naar een onopvallend merkteken in het stof, ongeveer zo groot als een stuk van 50 cent. Als de regens komen, zei hij, zal deze voetafdruk van de impala zich vullen met water, vogels aantrekkend die zullen baden en spetteren, waardoor het modderbad groter wordt. Er zal meer regen komen, en dan zullen kleine zoogdieren ervan drinken, de grond omwoelend, waardoor het gat nog groter wordt. Over jaren kunnen er nijlpaarden zijn die zich wentelen in deze stoffige kleine hoefafdruk.
Een goede safari zou je kijk op de wereld moeten veranderen, en dit was onze tweede verschuiving van perspectief in 12 uur. De avond ervoor hadden we rond een kampvuur gezeten terwijl de lucht donker werd en de sterren tevoorschijn kwamen, en luisterden we naar een geestverruimende lezing over het zonnestelsel en wat daarachter ligt. Zo ver van de dichtstbijzijnde bron van licht of luchtvervuiling, is de nachtelijke hemel hier episch donker, en we telden de vallende sterren, satellieten en planeten - Venus, Jupiter en Mars zijn allemaal zichtbaar voor het blote oog - terwijl we onze plaats aanschouwden in het universum. Daarna aten we ons avondeten op een open plek in het bos, omringd door petroleumlampen om wilde dieren af te weren.
Dit is een van de weinige plekken op aarde die altijd van hen is geweest. In heel Afrika wordt land dat wordt gebruikt voor marktgewassen en vee geleidelijk teruggegeven aan wildernis, maar de Selous is nooit bebouwd, omheind of gekoloniseerd. In feite is er weinig teken van menselijke bewoning waar dan ook in het gebied, uit welk tijdperk dan ook - slechts een handvol glaskralen, gevonden aan de oever van de Ruaha-rivier, een paar kilometer stroomopwaarts. Men denkt dat ze ongeveer 1000 jaar geleden zijn achtergelaten door jagers-verzamelaars die door het gebied trokken.
De gedachte speelde door mijn hoofd toen ik op een late middag bij dezelfde rivier stond, ogenschijnlijk aan het vissen, maar eigenlijk alleen maar toe te kijken hoe het water voorbij gleed. Wat zou hier in het millennium zijn veranderd sinds die mannen en vrouwen voorbij zweefden? Waarschijnlijk niet zo heel veel. Dan zouden er ook nijlpaarden zijn geweest die zich koesterden in het gouden avondlicht, adelaars die op thermiek cruisen, de bush afspeurden naar hun prooi, en ergens daarbuiten de leeuwen en luipaarden, wachtend op hun kans toen de sterren tevoorschijn kwamen.
Ik werd terug in het heden getrokken door een scherpe ruk aan de lijn. Ik trok me hard terug en de hengel trilde en boog onder de spanning.
Ik heb iets gevangen, schreeuwde ik naar de boswachter.
Is het Afrika? hij antwoorde. Het was ongetwijfeld een vraag die hij had gesteld aan talloze gasten wier haak een rots in de rivierbedding had laten haken.
Toen ging de lijn slap hangen en de hengel sprong achteruit. De vis was losgebroken, maar de ranger had het niet helemaal bij het verkeerde eind. Ik had Afrika gepakt - of beter gezegd, het had mij gepakt.
Azura Selous: wat je moet weten
Waar is het?
Selous Azura, aan het rustigere westelijke uiteinde van het wildreservaat, ligt ongeveer 130 mijl ten zuidwesten van Dar es Salaam, in het zuiden van Tanzania. Toegang via de weg is onpraktisch ondanks de relatief korte afstand van de stad, maar Selous Azura kan u een lichte vliegtuigvlucht boeken naar de landingsbaan van Sumbazi, een klein eindje rijden van de lodge.
Het landschap
De Selous biedt een enorme verscheidenheid aan habitats, variërend van dichte bossen tot groene glooiende heuvels en met acacia bezaaide graslanden die doen denken aan de Serengeti. Het wordt doorkruist door seizoensgebonden rivieren die zich vullen na stortregens. De Ruaha-rivier, naast Azura Selous, is in permanente stroom.
Het spel
De grootte en diversiteit van de Selous heeft een grote verscheidenheid aan dieren aangetrokken, waarvan u sommige zult zien (en horen) vanuit het comfort van uw villa. Nijlpaarden dobberen en grommen in de rivier - en zwerven 's nachts door het kamp op zoek naar gras. Je kunt vervet-apen zien die van rots naar rots springen langs de oever van de rivier, en impala's verspreiden zich van je pad terwijl je binnenwandelt voor de lunch.
Op gamedrives zul je de grotere beesten zien. Met twee trots in het gebied, zijn leeuwen een veel voorkomende waarneming, net als giraffen, zebra's, olifanten en antilopen in alle soorten en maten. Hyena's en luipaarden zijn ongrijpbaarder, maar niet ongewoon. Een roedel wilde honden zet regelmatig zijn hol op in de buurt van de lodge: als uw bezoek samenvalt met dat van hen, heeft u het geluk om wat tijd door te brengen met deze zeldzame carnivoren.
Accommodatie en eten
Azura Selous bestaat uit 12 ruime villa's die langs de rivier zijn gerangschikt, evenals een restaurant in vakwerkstijl, een lounge en een zwembad. De villa's zijn deels van baksteen, deels van canvas en hebben allemaal een eigen badkamer met binnen- en buitendouches, evenals zonneterrassen en dompelbaden. De tenten zijn 's middags en 's avonds voorzien van airconditioning.
Het eten is heerlijk en vakkundig gemaakt - en meer trouw aan de locatie dan bij veel andere lodges, die neigen naar ongerijmde Europese klassiekers of grote plakken rood vlees. Hier is er volop vis, garnalen en salade, allemaal geserveerd met een typisch Afrikaans tintje - op een avond hadden we bijvoorbeeld nijlbaars, een zoete en vlezige zoetwatervis, met salsa van mango en rode peper.
Maaltijden worden à la carte geserveerd aan privétafels - buiten in de bush voor het ontbijt, en op verschillende punten rond de hoofdlodge voor de meeste lunches en diners.
Wanneer te gaan
Azura Selous is geopend van juni tot maart en sluit gedurende twee maanden voor het natte seizoen, wanneer de paden door het park onbegaanbaar worden. Het park is het meest fotogeniek (en coolst) in juni en juli, nadat de regen het stof uit de lucht heeft gewassen en het landschap groen heeft bedekt - maar dieren zijn gemakkelijker te vinden naarmate het droge seizoen vordert en ze samenkomen rond bronnen van water.
Prijs en boeking
Azura Selous biedt verblijven aan vanaf £ 530 per persoon per nacht, exclusief parkkosten, toeristenbelasting en medivac-verzekering. Gasten kunnen tot 6 januari 2019 vier nachten krijgen voor de prijs van drie. Ga voor meer informatie of om te boeken naar azura-retreats.com .
Vluchten van verschillende Britse luchthavens naar Dar es Salaam zijn beschikbaar vanaf ongeveer £ 400 retour. Transfers met lichte vliegtuigen naar Selous Azura kosten ongeveer £ 335 retour.
