Rising to the Top: De onverbiddelijke opkomst van Elie Top
Hoe de eenmalige assistent van Yves Saint Laurent kostuumjuwelen herdefinieert
In de openingsscène van haar roman Cheri uit 1920 beschrijft de Franse schrijfster Colette twee geliefden die speels kibbelen over een kostbaar parelsnoer. Als er ooit een eigentijdse weergave van dit object van verlangen zou zijn, zou het worden opgeroepen door Elie Top, de Parijse ontwerper wiens stukken drama en complexiteit uitstralen die passen bij een romantisch touwtrekken. Parels speelden ook een cruciale rol toen de ontwerper van Lanvin-accessoires zijn eerste solo-onderneming op het gebied van fijne sieraden maakte. Zijn debuutcollectie uit 2015, Mecaniques Celestes, bevatte gesegmenteerde bollen die diamanten en andere edelstenen verbergen. Een symbool van de aantrekkingskracht tussen twee mensen, zijn Toi et Moi zwartgeblakerde zilveren ring heeft draaiende bollen die open scharnieren om een fragiele witte en grijze parel te onthullen. Geheime compartimenten zijn een soort thema.
'Ik wilde een verhaal van beweging en mysterie, dingen verbergen en laten zien', zegt de zachtsprekende ontwerper. 'Proberen twee verschillende gezichten op hetzelfde juweel te vinden. Als het gesloten is, is het gedurfd en industrieel. Binnenin heb je iets poëtischers.'
Een alumnus modeontwerp van de Ecole de la Chambre Syndicale de la Couture Parisienne - eerdere studenten waren Karl Lagerfeld en Issey Miyake - Top had stages bij Dior en Lacroix voordat hij in 1997 als assistent bij Yves Saint Laurent kwam werken. Toen het label in 1999 werd verkocht aan de Gucci Group, werd de Marokkaans-Israëlische ontwerper Alber Elbaz benoemd tot creatief directeur van de Rive Gauche-lijn, waarbij de meester zelf zich toelegde op de tweejaarlijkse Haute Couture-collecties. Hij stelde voor dat Top, toen 21, een rol zou spelen bij de accessoire- en sieradencollecties van het huis. 'Het waren toen mijn leerjaren, zonder naar school te gaan', zegt Top. In 2001 volgde hij Elbaz naar Lanvin, waar hij al bijna 15 jaar kostuumjuwelen ontwerpt.
Het was ook bij YSL dat Top wijlen ontwerper en muze Loulou de la Falaise ontmoette, wiens eigenzinnige benadering van sieraden zijn liefde voor gedurfde bijoux in diverse materialen vormde. 'Ze mixte diamanten oorbellen met fruit en plastic', zegt hij. 'Stijl en echte elegantie komen voort uit dat soort vrijheid.' In zijn eigen collectie zijn hoogkaraatsdiamanten en edelstenen met natuurlijke insluitsels gezet in goud en zilver, waarbij de laatste bezoedeld wordt in een ingewikkeld proces waarbij het metaal zwart wordt gemaakt voordat het gedeeltelijk wordt gepolijst.
'Eerlijk gezegd was het best moeilijk omdat ik al jaren met zoveel sterke mensen werkte. Ik had het gevoel dat ik zelf iets moest zeggen, dus ik moest terug naar mijn roots', zegt Top over de lancering van zijn eigen merk.
Met snor en gekleed in een op maat gemaakt driedelig pak, ziet Top er in elk opzicht uit als de Proustiaanse flaneur van Belle Epoque Parijs. Hij en zijn drie zussen zijn zelfs dichter bij het Kanaal opgegroeid, in een klein dorpje in de regio Nord-Pas-de-Calais. Met dit industriële en agrarische vergezicht als achtergrond stelde de jonge Top zich fantastische woningen voor met torentjes, spitsen en torens.
'Ik schetste altijd fantasiekastelen en kerken', zegt hij. 'Het is dezelfde manier waarop ik nu werk, alsof ik iets aan het bouwen ben. Venetië ontmoet Versailles ontmoet Linderhof in Duitsland. Het is deze vreemde mix tussen wat ik zag en wat ik droomde. Ik was altijd dol op kaarten, plannen en dat soort dingen; Dat gebruik ik in mijn juwelen.'
Nog steeds een fervent schetser – hij heeft alleen geen notitieboekje tijdens zijn zomervakantie – maakt Top wat hij noemt 'de enveloppen' (de buitenkant van zijn stukken) af voordat hij beslist wat hij erin gaat doen. De toevallige ontdekking van een catalogus voor een tentoonstelling over wetenschap uit de Renaissance wekte zijn interesse in de ruimte en de kosmos. En zo opent Top's geelgouden en zilveren Scaphandre-hanger en onthult een met diamanten ingelegde wereldbol omringd door kostbare satellieten.
Met de 11 permanente en vijf limited-edition stukken van Mecaniques Celestes heeft Top de hoekstenen van zijn merk neergezet en het thema ervan is meegenomen in zijn tweede collectie. Geïnspireerd door een 16e-eeuws portret van Ana de Mendoza, de prinses van Eboli, stelde Top zich de ooglap-dragende Spaanse aristocraat voor als een moderne motorrijder a la Mad Max. De resulterende collectie, Etoile Mysterieuse, combineert zijn kenmerkende mechanica met het esoterische: een gezwarte zilveren en geelgouden manchet is bekroond met een kompasachtige achthoek op zilveren steunberen die zijn gegraveerd om gewelfde kathedraalplafonds na te bootsen. Een talisman-hanger schittert met een schijf van onyx bezaaid met gouden sterren en diamanten, allemaal verborgen onder bewegende bollen.
Sinds 2015 werkt Top vanuit zijn eigen atelier en showroom, die een suite met kroonluchter verlichte kamers in een gang op de eerste verdieping tussen Place Vendome en conceptstore Colette beslaat. 'De inspiratie was een vreemde mix, een beetje zoals de juwelen', zegt hij over de opvallende interieurs, tot stand gekomen in samenwerking met zijn partner, interieurontwerper Vincent Darre. Met muren die in grijze tinten zijn geverfd om te passen bij de Parijse daken, tapijten die zijn geweven om op een ingewikkeld labyrint te lijken, en meubels in de vorm van vondsten op de vlooienmarkt, is het decor typerend voor Top's gekalibreerde gevoel voor eigenzinnigheid.
'Je moet tijd besteden om je op je gemak te voelen; iets luxer dan in een winkel staan', zegt de ontwerper samenzweerder. Hier bespreekt hij speciale opdrachten met klanten, waaronder enkele mannen. En toch draagt monsieur Top, in tegenstelling tot het viriele titulaire karakter van Colette's roman, zelf geen sieraden. 'Daar ben ik niet excentriek genoeg voor', zegt hij. 'Maar het is heel goed op rocksterren.'
