China's oorlog tegen beroemdheden: de Culturele Revolutie 2.0?
Vorige week publiceerde de Chinese Communistische Partij een tirade tegen 'populaire beroemdheden' die 'chaos op internet' brengen
Zhao Wei: op mysterieuze wijze van internet 'geveegd'
Vittorio Zunino Celotto / Getty Images
Peking heeft het laatste salvo afgevuurd in zijn steeds hardere oorlog tegen China's rauwe beroemdheidscultuur, zei Mimi Lau in de Zuid-Chinese ochtendpost (Hongkong).
Vorige week publiceerde de Centrale Commissie voor Discipline Inspectie van de Communistische Partij (CCP) een tirade tegen populaire beroemdheden die chaos op het internet brengen. Het was een duidelijke escalatie in de inspanningen van de CCP om de steeds obsessieve fancultuur van beroemdheden aan te pakken, die een toename heeft gezien van online misbruik, evenals doxxing (het online publiceren van persoonlijke gegevens) en het stalken van beroemdheden.
Vanaf nu zullen virtuele fangemeenschappen streng worden gereguleerd, en populariteitsranglijsten van beroemdheden - een belangrijk kenmerk van online groepen - worden verboden. Er zijn al meer dan 1.300 groepen gesloten. Het optreden kan een reactie zijn op de recente arrestatie van de Canadees-Chinese zangeres Kris Wu op verdenking van verkrachting; veel gebruikers van sociale media kwamen sterk in zijn verdediging.
Maar ook andere beroemdheden zijn het doelwit. De actrice Zheng Shuang werd onlangs veroordeeld tot het betalen van een enorme boete van $ 46,1 miljoen voor belastingontduiking; en de online aanwezigheid van Zhao Wei, een van China's grootste filmsterren, werd vorige week op mysterieuze wijze geschrapt zonder officiële verklaring.
China's hardhandig optreden tegen beroemdheden heeft lang op zich laten wachten, zei Alexandra Stevenson in The New York Times : in 2014 verklaarde president Xi Jinping dat kunst en cultuur in dienst moeten staan van de mensen, en in de jaren daarna is de entertainmentsector naar voren gekomen als een ideologisch slagveld.
Maar het wijst ook op een breder fenomeen in het China van Xi, zei Bill Birtles verder ABCNews.com (Sydney). In een door de staatsmedia onderschreven artikel schreef de prominente blogger Li Guangman vorige week dat China een grote transformatie doormaakt, op economisch gebied, in de financiële sector, op cultureel gebied tot en met politiek. Xi profileert zich steeds meer als een gedurfde hervormer die de kwalen van de samenleving geneest, met een vlaag van plotselinge edicten die suggereren dat het land zich midden in een Culturele Revolutie 2.0 bevindt.
De afgelopen weken heeft de CCP de tv-shows met verwijfde mannen aan banden gelegd; een verbod ingevoerd voor jongeren onder de 18 jaar om doordeweeks of meer dan drie uur in het weekend online videogames te spelen; en oordeelde dat privélessen voor kinderen alleen op non-profitbasis mogen plaatsvinden, waardoor een sector van $ 100 miljard per jaar wordt verwoest.
De Chinese technologiesector is in toom gehouden om de controle over het digitale leven van zijn mensen te behouden. En op scholen werd de gedachte van Xi Jinping vorige maand toegevoegd aan het nationale leerplan; schoolboeken leren kinderen dat opa Xi altijd om ons geeft.
Het is geen toeval dat enkele van de meest radicale hervormingen in de reguleringswaanzin van Peking gericht zijn op de jongeren van China, zei Katrin Büchenbacher in The New Zurich Times (Zürich). De CCP weet dat de bevolking in de werkende leeftijd van het land krimpt, wat de welvaart op lange termijn bedreigt, en wil een gezonde, goed opgeleide, gehoorzame generatie smeden om in de bres te springen. Geen wonder dus dat het in mei ook de limiet voor het aantal kinderen dat koppels kunnen krijgen optrok tot drie.
Maar de impact van recente hervormingen is niet beperkt tot alleen jongeren, zei De econoom (Londen): Xi heeft ook een geweldige show gemaakt van zijn drive om gemeenschappelijke welvaart te bereiken door ongelijkheid aan te pakken. Peking heeft de afgelopen maanden stappen ondernomen om de rechten van werknemers te versterken en de huisvestingskosten te verlagen, en beloofde het belastingkader te gebruiken om gelijkheid te bevorderen. En het heeft ook particuliere ondernemingen aangemoedigd om deel te nemen aan de gemeenschappelijke welvaartsdrift: Alibaba, de Chinese technologiegigant, werd vorige week het nieuwste bedrijf dat de oproep beantwoordde en beloofde de komende vijf jaar $ 15,5 miljard te investeren in economische en sociale ontwikkeling.
Veel van deze economische hervormingen zijn welkom, zei Diana Choyleva in Nikkei Azië (Tokio), maar het is onwaarschijnlijk dat ze uitsluitend worden gemotiveerd door een geest van gelijkheid. In plaats daarvan weerspiegelen ze een meer fundamentele berekening: dat de groteske ongelijkheid die gepaard ging met de 40-jarige economische groeispurt van China, uiteindelijk de legitimiteit van de CCP zou kunnen bedreigen.
